Schrijftaak voorbereiden
07 maart 2016 15:00
Inzicht in schrijfproces
Ik deel een schrijfopdracht uit en creëer een situatie met tijdsdruk. Studenten krijgen bijvoorbeeld tien minuten om iets op papier te zetten. Na de tien minuten bespreek ik met de groep hoe ze te werk zijn gegaan. Hebben ze eerst nagedacht? Zijn ze meteen gaan schrijven? Hebben ze een bouwplan gemaakt? Waar liepen ze tegenaan? De studenten geven elkaar hierbij tips voor de aanpak. De inhoud komt bij deze werkvorm nauwelijks aan bod; het gaat er niet om wat de studenten hebben geproduceerd maar hoe ze te werk zijn gegaan. Het doel is studenten bewust te maken van het schrijfproces en ze te laten reflecteren op hun aanpak.
Een alternatieve opdracht kan zijn dat studenten reflecteren op hun eigen schrijfproces. Ik vraag ze wat ze normaalgesproken allemaal doen als ze een paper moeten schrijven voor hun studie. Begin je met informatie selecteren? Ga je meteen schrijven? Lees je je tekst tussendoor door of pas aan het einde, of helemaal niet? Al nabesprekend komen we er vaak achter dat iedereen hier een andere aanpak in heeft en dat de studenten soms van elkaars aanpak kunnen leren, al benadruk ik altijd dat dé perfecte aanpak niet bestaat en dat je beter een aanpak kunt nastreven die bij je past.
Ken je doel(groep)
Voordat je gaat schrijven is het belangrijk dat je goed voor ogen hebt wat het doel van je tekst is en wie je doelgroep is. Ik stimuleer studenten om hier altijd goed over na te denken. Een tekst gericht aan een medestudent zal immers heel anders zijn dan een tekst die gericht is aan de burgemeester, ook al gaat hij over hetzelfde onderwerp. Het is van groot belang dat je voor ogen hebt wie je lezer is, wat zijn voorkennis is en wat je relatie tot de lezer is, voordat je gaat schrijven. Datzelfde geldt voor het doel van een tekst: als je een informatieve tekst schrijft, is het niet de bedoeling dat je halverwege vervalt in een betoog. Begin dus pas met schrijven als je zeker weet wat er van je verwacht wordt. Weet je dat niet, vraag dan door.
Brainstormen
Voordat je begint met schrijven, is het prettig om wat ideeën te genereren. Dat kan door te brainstormen of door een mindmap te maken. Ik stimuleer studenten om zoveel mogelijk ideeën op papier te zetten en hier pas daarna een keuze uit te maken: wat verwerk ik wel in mijn tekst en wat kan ik weglaten? Door ideeën te noteren op post-its ontstaat er eerst een veelvoud aan ideeën die vervolgens gestructureerd kunnen worden per subonderwerp. Een mindmap genereert ook ideeën en zorgt er tegelijk voor dat de ideeën meteen al gestructureerd zijn. Ik vind het aan te bevelen dat de veelheid aan ideeën leidt tot een bouwplan, zodat er een stevig fundament staat dat ervoor zorgt dat het schrijven zelf een stuk minder tijd kost. Over het schrijven zelf wil ik het graag in mijn volgende blog hebben.
Zie ook:
