Effectieve peerfeedback

In het artikel van Vernieuwenderwijs concludeert Rob van Bakel dat het ontvangen van peer feedback niet zoveel effect heeft, maar het geven van peer feedback des te meer. Dat is iets wat ik herken als ik naar de reactie van mijn studenten kijk: ze vinden het vaak niet zinvol om een medestudent naar hun tekst te laten kijken, want dat voor zin heeft dat als diegene kennelijk ook niet goed kan schrijven? Het geven van peer feedback is des te effectiever, omdat studenten hierdoor onder andere actiever leren, leren van elkaar, actiever werken met de eisen die we stellen aan een goede tekst en uiteindelijk hun zelfevaluatie versterken: op termijn zullen ze ook kritischer kunnen kijken naar hun eigen tekst.

De kunst zit hem er natuurlijk in om studenten te stimuleren om die peer feedback te willen ontvangen, want anders zal er nooit een student peer feedback willen geven. Het is nu eenmaal lastig om iemand te stimuleren iets te doen wat hij niet zinvol acht. Het helpt om studenten op weg te helpen bij het geven van feedback. Hieronder deel ik enkele tips.

Allereerst kun je vragen stellen over de tekst die studenten voor zich hebben: Wat is het doel van deze tekst? Wie is het publiek? Wat verwacht je van deze tekst na het lezen van de inleiding? Klopt dat na het lezen van de gehele tekst? Wat is de probleemstelling? Je stuurt de studenten daarmee bij het geven van peer feedback en gooit ze niet in het diepe.

Ten tweede kunnen studenten een beoordelingsmodel gebruiken. Zelf vind ik het beoordelingsmodel bij de methode Goed geschreven van Wilma van der Westen altijd erg prettig. De studenten beoordelen een tekst daarbij op verschillende criteria en per criterium is uitleg te vinden in het boek. Het model is echter vrij uitgebreid en ik geef er altijd de voorkeur aan om een onderdeel ervan te kiezen en niet het gehele model te gebruiken; anders verliezen de studenten hun concentratie en wordt het meer een raadspelletje. Dat onderdeel kan aansluiten bij de leerdoelen die studenten hebben.

Een derde aanpak sluit aan op de voorgaande: je kunt de studenten ook een stukje theorie laten lezen uit hun handboek en hen aan de hand van de bestudeerde theorie kritisch naar een tekst laten kijken. Zien ze de eisen die gesteld worden in het boek terug in de tekst? Collega Kim heeft hier een variant op bedacht: zij laat de studenten eerst een woordweb maken over een bepaald criterium en de informatie die de studenten nog missen om het woordweb compleet te kunnen maken, laat ze de studenten opzoeken. Op die manier wordt de voorkennis van de studenten geactiveerd en verloopt het geven van peer feedback, wat dus de volgende stap is, een stuk soepeler.

Een laatste leuke maar niet altijd even geschikte aanpak is de studenten een tekst laten voorzien van zeer kritische feedback: de schrijver hoeft niet gespaard te worden en de studenten mogen alles zeggen wat in hen opkomt. ‘Die zin loopt raar!’ of ‘Ik snap hier helemaal niets van!’ Ik vind deze aanpak geschikter bij het gebruik van een tekst van iemand die niet in de groep zit, omdat dit zowel grappig als pijnlijk kan zijn. Het is voor de studenten prettig dat ze ‘even los mogen gaan’. Daardoor kijken ze vaak kritischer en merken ze meer op. Ik krijg weleens terug van studenten dat ze het lastig vinden om ‘kritiek’ te leveren op de ander en dat ondervang je hiermee.

Studenten zullen dankzij  het geven van peer feedback ook kritischer naar hun eigen teksten gaan kijken en weten dankzij de ontvangen feedback waar ze specifiek op moeten letten bij het schrijven van een tekst. Peer feedback blijft een mes dat aan twee kanten snijdt.

Zie hier mijn eerdere artikel over het geven en ontvangen van feedback.