Cyclus
29 februari 2016 15:00
De verschillende fases zijn het best te vatten in een afbeelding die ik ook vaak aan studenten laat zien.
Waar we mee beginnen hangt vaak af van de module die de studenten volgen: hebben ze al een idee van hun eigen verbeterpunten of is het juist zaak daar eerst achter te komen? In dat eerste geval beginnen we meteen met het opstellen van leerdoelen, in het tweede geval schrijven de studenten eerst een tekst. De leerdoelen staan tijdens de gehele cyclus centraal. Ik stimuleer ze niet per se om de doelen smart te formuleren, maar ik vind het wel belangrijk dat ze voor ogen hebben wat ze precies willen verbeteren, hoe ze dit kunnen doen en wat hun planning wordt.
Een belangrijk aspect bij het formuleren van leerdoelen is dat studenten eerst moeten begrijpen wat al die criteria waar ze op beoordeeld worden bij het schrijven van een tekst eigenlijk inhouden. Zo weten veel studenten bijvoorbeeld dat ze geacht worden voegwoorden te gebruiken, maar weten ze soms niet eens wat dit precies zijn, waarom ze ze moeten gebruiken en waar het hiermee misgaat in hun teksten. Het is dus belangrijk dat de docent studenten eerst aan het denken zet over deze criteria en dat studenten hier inzicht in krijgen. Leerdoelen zonder dit inzicht zullen er namelijk niet voor zorgen dat een student daadwerkelijk beter gaat schrijven.
Fase 1: schrijftaak voorbereiden
Van mijn collega Meli heb ik geleerd dat niets zoveel effect heeft als studenten de klas uit te laten gaan met het gevoel dat ze precies weten wat er van ze verwacht wordt de volgende les. Dit voorkomt (vaak, lang niet altijd) dat studenten een paar uur voor de les beginnen met het schrijven van een tekst en dus niet laten zien wat ze kunnen. Wanneer studenten precies weten wat ze te doen staat en ze misschien zelfs al in de les beginnen met schrijven, zijn ze gemotiveerder en leveren ze betere producten in.
Onder een goede voorbereiding versta ik ook het maken van een bouwplan, het plannen van de activiteiten en het zoeken en selecteren van informatie.
Fase 2: tekst schrijven
Het schrijven van de tekst laat ik over aan de studenten. Behalve dat ik kan zorgen voor heldere en relevante opdrachten, een goede voorbereiding van de tekst en suggesties kan doen voor hun planning, kan ik de studenten hier niet mee helpen. De studenten letten tijdens het nalezen van hun eigen tekst specifiek op hun eigen leerdoelen.
Fase 3: feedback geven en ontvangen
Tijdens de lessen besteden we veel aandacht aan peer feedback. Hoewel studenten het soms lastig vinden om een tekst van feedback te voorzien, zijn er veel werkvormen om dit te faciliteren. Ook hier staan de leerdoelen vaak weer centraal. Het voordeel van peer-feedback is dat je hier zowel van leert als je feedback ontvangt, als wanneer je deze moet geven. Bovendien levert het vaak goede discussies tussen studenten op en daardoor ook veel concrete leervragen. De studenten mogen de feedback vaak nog verwerken van mij en vervolgens hun tekst bij mij inleveren. Dan krijgen ze er nogmaals feedback op. Ik vind dat ze hem pas bij mij in mogen leveren als ze op de toppen van hun kunnen zitten, omdat ze dan echt iets aan mijn feedback hebben.
Fase 4: feedback verwerken
Aan de hand van mijn feedback en de peer-feedback wijzigen de studenten zo nodig hun leerdoelen, herschrijven ze (delen van) hun tekst en beginnen ze aan een nieuwe tekst. Het is belangrijk dat studenten eerst aan hun leerdoelen werken, bijvoorbeeld opzoeken wanneer je een komma moet zetten of actief werken aan het uitbreiden van de woordenschat, voordat ze een nieuwe tekst gaan schrijven. Dan merken ze zelf vaak ook dat hun teksten steeds beter worden.
Na deze laatste stap beginnen de studenten weer opnieuw met de hele cyclus. Wanneer ze merken dat dit echt een opwaartse spiraal is, zijn ze gemotiveerd om hem steeds te blijven doorlopen. Ik activeer de studenten door verschillende werkvormen te gebruiken. Die wil ik de komende weken graag met jullie delen.
Zie ook:
